Dlaczego bogaci ludzie z hollywoodzkich filmów śpią w opaskach na oczy? Czyżby chodziło jedynie o kaprys luksusowego życia? Otóż nie. Opaski na oczy czy opaski do spania to jeden z najprostszych dostępnych środków zapobiegających chorobom i – co najważniejsze – minimalizujących ryzyko rozwoju raka.

Aby lepiej uświadomić sobie, jak ważną rolę spełnia opaska na oczy, dokonamy niewielkiego wprowadzenia do anatomii.

Szyszynka (epifiza, Corpus pineale) – nieparzysty gruczoł układu hormonalnego umiejscowiony w mózgu. Podstawowymi hormonami produkowanymi przez szyszynkę są melatonina, serotonina oraz noradrenalina. Każda z tych substancji spełnia niezwykle ważne funkcje w ludzkim organizmie, ale na szczególną uwagę zasługuje działanie melatoniny.

Melatonina to podstawowy hormon szyszynki, regulujący rytm dobowy. Melatonina została odkryta w 1958 roku przez Aarona B. Lernera. Ustalono, że w ciągu doby stężenie hormonu w szyszynce i krwi zmienia się, przy czym jego szczyt przypada na godziny nocne, natomiast w dzień można zaobserwować jego znaczne zmniejszenie. Najwyższe wartości są rejestrowane pomiędzy północą a godziną 5 nad ranem, gdzie maksymalna liczba osiągana jest około godziny 2 rano. Długość dnia świetlnego także wpływa na syntezę melatoniny: w lecie produkcja melatoniny jest mniejsza niż w zimie. Zaburzenie snu w nocy także zmienia poziom melatoniny w krwi.

Melatonina ulega syntezie z aminokwasem – tryptofanem. Jest to aminokwas, którego najwięcej można znaleźć w roślinach strączkowych (a zwłaszcza w orzechach ziemnych, soi, orzechach piniowych), owsie, serze, twarogu, suszonych figach, sezamie oraz mleku.

Proces syntezy melatoniny ma miejsce przede wszystkim w nocy (70% dobowej produkcji).W ciągu 24 godzin w organizmie człowieka syntezie ulega około 30 mcg melatoniny. Jej wydzielanie jest ściśle podporządkowane cyklowi dobowemu, który określa rytm pozostałych funkcji i procesów zachodzących w organizmie człowieka. Światło bardzo mocno wpływa na procesy syntezy i wydzielania melatoniny: nadmiar światła obniża jej wydzielanie i odwrotnie – obniżenie poziomu oświetlenia – zwiększa.

Fakt ten został potwierdzony przez badania przeprowadzone na ludziach niewidomych. Również występuje u nich okresowe wydzielanie hormonu, ale w tym przypadku są pewne charakterystyczne różnice. W przypadku ludzi niewidomych swobodnie zmieniają się okresy wydzielania melatoniny oraz obserwowany jest 25-godzinny cykl w porównaniu do 24-godzinnego rytmu dobowego charakterystycznego dla ludzi widzących.

I jeszcze jedno. Z wiekiem aktywność szyszynki obniża się, a zatem zmniejsza się także ilość wydzielanej melatoniny. Być może dlatego ludzie w podeszłym wieku śpią tak krótko, a jeśli śpią, to ich sen jest bardzo płytki i bardzo często niespokojny. Często zdarzają im się bezsenne noce. Głęboki i spokojny sen niweluje zmęczenie i rozdrażnienie; w organizmie normalizuje się praca wszystkich wewnętrznych organów i układów.

Podstawowe funkcje melatoniny:

  • reguluje cykliczność snu;
  • zapewnia sezonowy rytm u zwierząt;
  • hamuje procesy starzenia się;
  • wzmacnia układ odpornościowy;
  • jest potężnym antyoksydantem;
  • zapewnia odpowiednią adaptację przy zmianie strefy czasowej;
  • działa przeciwrakowo (co udowodniono badaniami przeprowadzanymi na zwierzętach).

Dlaczego powinniśmy spać w całkowitej ciemności?

Jak wspomniano wcześniej, stężenie melatoniny jest w dużym stopniu uzależnione od natężenia światła: im więcej światła, tym mniejsza ilość hormonu ulega syntezie w szyszynce.

Łatwo się zatem domyślić, że niskie stężenie melatoniny nie zapewnia spełnienia całej listy funkcji tego hormonu. Informacja o stopniu intensywności światła trafia do mózgu przez siatkówkę oka, przy czym ma to miejsce nawet przy zamkniętych oczach, ponieważ powieki nie są znaczną przeszkodą: przez zamknięte powieki siatkówka oka nadal potrafi rozróżniać światło od ciemności.

Istnieją połączenia nerwowe między siatkówką i szyszynką; właśnie tam całodobowo (nawet podczas snu) są przetwarzane dane informujące o intensywności światła. Niedobór melatoniny wywołuje osłabienie układu odpornościowego, czego skutkiem są choroby. Oprócz tego, niewystarczająca ilość melatoniny jako hormonu „młodości” i antyoksydantu jest przyczyną przedwczesnego i szybszego starzenia się. Najważniejsze jednak jest to, że rozregulowanie układu odpornościowego jest niebezpieczne poprzez jego bezczynność wobec powstawania komórek rakowych.

Mocny układ odpornościowy samodzielnie likwiduje obce komórki (komórki rakowe są zmienionymi i przekształconymi komórkami własnymi organizmu). Oprócz wzmacniania układu odpornościowego melatonina może także sama negatywnie wpływać na powstawanie komórek rakowych. Należy również zaznaczyć, że do grupy osób objętych ryzykiem zachorowania na raka (przede wszystkim jest to rak narządów kobiecych oraz jelita grubego) należą ludzie pracujący w systemie zmianowym (zwłaszcza pracujących na nocne zmiany),personel pokładowy (przy zmianie stref czasowych wydzielanie melatoniny jest zaburzone) – jednym słowem – wszystkie te osoby, które wykonują zawody zakładające pracę w nocy zamiast zdrowego snu. A propos – zauważono, że ludzie niewidomi od urodzenia mają dwukrotnie niższe ryzyko zachorowania na raka niż ludzie widomi.

Jak więc uśpić „bezsenne oko siatkówki”? Zapewne zwróciłeś uwagę na to, że ludzie z zamożnych rodzin z hollywoodzkich filmów śpią w specjalnych opaskach na oczy.

Nie jest to wcale kaprys wynikający z luksusowego życia, lecz oznaka troski o własne zdrowie. Opaska na oczy to doskonały sposób na to, by zminimalizować docieranie impulsów światła do siatkówki i dać szyszynce możliwość wydzielania jakże ważnego hormonu – melatoniny. Opaski na oczy szczególnie dobrze sprawdzają się w wielkich miastach, które nigdy nie śpią – gdzie w nocy królują latarnie, banery reklamowe i jaskrawe światło.

Rynek oferuje ogrom opasek na oczy, które niestety są w większości wykonane z poliestru.

W naszym sklepie internetowym zawsze możesz nabyć opaski najwyższej jakości, wykonane z naturalnych, hipoalergicznych materiałów – bawełna, bambusowa. Opaski są dostępne zarówno dla osób dorosłych, jak i dla dzieci.